Bankalara Yeni Dolar Talimatı: 2002’den Beri İlk Kez Yaşanacak

Dolar kurunda yaşanacak ani artışların önüne geçebilmek amacıyla hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması, yaz aylarında tasfiye edilmeye başlanmış olsa da, aylarca yolunca giden tasfiye planı son haftalarda durma noktasına geldi.

KKM’den çıkışların bu hafta açıklanan BDDK raporuna göre haftalık yüzde 0.3 oranına kadar düşmesi, ekonomi yönetiminde büyük bir karamsarlığa neden olurken, bir yandan yeni kısıtlamalar ile KKM’den TL’ye geçişi teşvik adımlar atmaya hazırlanan TCMB, bir yandan da bankalar aracılığıyla kullanacağı teşviklerin yeni programını oluşturmaya başladı.

BANKALARA MEVDUAT FAİZİ TALİMATI İLETİLDİ

31 Mart seçimlerine gidilirken, ekonomide geçen yıl yaşananlara benzer şekilde bozulmalar gözlemleniyor. Darphanelerin altın üretiminde yetersiz kalması ve Türkiye’de fiziki dolar talebini karşılayabilecek bir arz bulunmaması, piyasa ve gerçek kur arasındaki makas farkını tüm zamanların en yüksek seviyesine çekti.

Öyle ki bankaların döviz alım-satım işlemleri ya da Kapalıçarşı piyasalarında dolar alım-satım makasları, 1 liranın üzerine çıkaracak Cumhuriyet tarihinin zirvesini görmüş oldu.

Bu durum karşısında harekete geçen TCMB, halihazırda 76 milyar dolara kadar gerileyen KKM’de düşüşleri sürdürebilmek ve seçim sonrası tasfiye sürecinin sekteye uğramamasını sağlamak adına bankalara sözlü talimatlar iletti.

FAİZLER NEDEN YÜZDE 56’YI GEÇTİ

Son PPK’da politika faizlerini yüzde 45’de sabit bırakmasına karşın, ocak ve şubat ayında açıklanan yüksek enflasyonlar nedeniyle TL mevduat faizlerinde değişikliğe gitmek zorunda kalan TCMB, bankalara yolladığı örtülü talimat ile TL mevduatlarını yukarı çekin mesajını verdi.

Bu durumun temelinde, KKM’de yaşanacak yeni tasfiyelerin önünü açmak ve Kur Korumalı Mevduat havuzundan çıkacak paranın döviz tevdiat hesaplarına gidişini engelleyerek ,TL mevduat olarak stoklanmasını sağlamak yatıyor.

Bir süredir yüzde 50’nin üzerinde seyir eden mevduat faizleri, son haftalarda alınan talimatların ardından yüzde 53.63’e çıkarak son 22 yılın rekorunu kırmış oldu.

EN SON 2002 YILINDA GÖRÜLMÜŞTÜ

KKM havuzunda bulunan paranın döviz türünden 139 milyar doları görerek zirveye ulaştığı yaz aylarından itibaren 29 haftadır yaşanan kesintisiz düşüş, KKM’nin 76 milyar dolara kadar düşmesine neden oldu.

Birçok özel bankada yüzde 46-47 oranında sunulan TL mevduat faizleri, bileşik hesaplamalar dikkate alındığında yüzde 53.63’e ulaşmakta. Ayrıca TCMB’nin yüzde 45’lik politika faizi de bileşik olarak dikkate alındığında, yıllık yüzde 56.53’e ulaşmakta. Bu oran da tıpkı özel bankaların sunduğu mevduat faizleri gibi 2002 yılından bu yana görülmüş en yüksek seviye.